[Hội thào 1 Dự án InnoAIQA] - Đổi mới bảo đảm chất lượng giáo dục đại học trong kỷ nguyên AI

Trong năm 2024, tôi cùng các cộng sự, trong đó có Cô Hồ Đắc Hải Miên – Phó Giám đốc Trung tâm Khảo thí và Đảm bảo chất lượng, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, cùng các giảng viên đến từ Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh và Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, đã phối hợp xây dựng và nộp hồ sơ đề xuất dự án xin tài trợ của Cơ quan Trao đổi Hàn lâm Đức (DAAD). Dự án sau đó đã được DAAD lựa chọn, và nhóm chúng tôi vinh dự trở thành đại diện của Việt Nam triển khai dự án trong khuôn khổ hợp tác quốc tế này.

Cuối tháng 7 năm 2025, đoàn công tác của dự án đã sang Cộng hòa Liên bang Đức tham gia chương trình học tập và trao đổi chuyên môn. Nội dung học tập tập trung vào phương pháp tiếp cận mới trong tổ chức các hoạt động đào tạo và hội thảo, đặc biệt nhấn mạnh việc tạo môi trường học thuật mở nhằm khuyến khích giảng viên trao đổi chuyên môn, hình thành mạng lưới cộng tác, cũng như tiếp cận các mô hình tổ chức hội thảo theo hướng lấy người tham gia làm trung tâm. Bên cạnh đó, chương trình cũng cung cấp các phương pháp thu thập, phân tích và sử dụng phản hồi sau hội thảo như một công cụ cải tiến liên tục chất lượng hoạt động đào tạo.

Thông qua quá trình học tập và làm việc tại Đức, tôi đồng thời tiếp cận và cập nhật nhiều xu hướng học tập mới, đặc biệt là các xu hướng gắn với chuyển đổi số, đổi mới phương pháp giảng dạy và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục đại học. Những nội dung này đã góp phần mở rộng cách tiếp cận của tôi đối với công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và bảo đảm chất lượng trong bối cảnh giáo dục đại học đang chuyển dịch mạnh mẽ.

Trên cơ sở các kết quả học tập và trao đổi chuyên môn tại Đức, đến cuối tháng 11 năm 2025, nhóm dự án đã tổ chức Workshop 1 tại Việt Nam với các chuyên đề tập trung vào ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dạy và học, nghiên cứu khoa học và bảo đảm chất lượng giáo dục đại học. Hội thảo được xem là bước triển khai thực tiễn đầu tiên của dự án tại Việt Nam, nhằm chuyển hóa các kinh nghiệm quốc tế thành các hoạt động cụ thể, phù hợp với điều kiện và nhu cầu của các cơ sở giáo dục đại học trong nước.

Trong khuôn khổ Workshop 1, tôi tham gia với tư cách là chuyên gia về AI của nhóm dự án và đã hoàn thành các nội dung hướng dẫn chuyên môn theo kế hoạch. Các phiên làm việc tập trung vào việc giới thiệu phương pháp tiếp cận, công cụ và kịch bản ứng dụng AI trong các quy trình cốt lõi của đào tạo, nghiên cứu và hệ thống bảo đảm chất lượng nội bộ (IQA).

Sau khóa tập huấn, các giảng viên và cán bộ quản lý chất lượng của 9 cơ sở giáo dục đại học tham gia dự án, bao gồm:

• Hai Duong University of Medical Technology

• Hai Phong University of Medicine and Pharmacy

• Da Nang University of Medical Technology and Pharmacy

• Pham Van Dong University

• Tay Nguyen University

• Ton Duc Thang University

• Ho Chi Minh City University of Food Industry

• Lac Hong University

• An Giang University – VNU-HCM

đã tiến hành rà soát lại các nội dung đã được trao đổi tại Workshop, đồng thời bước đầu xây dựng và đề xuất các mô hình, giải pháp và hệ thống ứng dụng AI phục vụ công tác bảo đảm chất lượng tại đơn vị mình.

Trong thời gian tới, với vai trò là thành viên cốt lõi và chuyên gia AI của dự án, tôi sẽ tiếp tục đồng hành, hướng dẫn và hỗ trợ chuyên môn cho các cơ sở giáo dục đại học tham gia dự án trong quá trình thiết kế, triển khai và hoàn thiện các hệ thống ứng dụng AI trong đào tạo, nghiên cứu và bảo đảm chất lượng. Đây được xem là giai đoạn quan trọng nhằm chuyển từ nhận thức và thử nghiệm ban đầu sang triển khai có hệ thống, góp phần nâng cao hiệu quả và tính bền vững của công tác bảo đảm chất lượng giáo dục đại học tại Việt Nam.

Read More

Xuất bản sách "Hướng dẫn thiết kế bài giảng trong môi trường học tập kết hợp”

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trong giáo dục nghề nghiệp, việc nâng cao chất lượng đào tạo và năng lực số cho đội ngũ nhà giáo trở thành yêu cầu cấp thiết. Nhằm hỗ trợ giáo viên đổi mới phương pháp giảng dạy, tận dụng hiệu quả các công cụ số và phát triển khóa học sáng tạo, quyển sách “Hướng dẫn thiết kế bài giảng trong môi trường học tập kết hợp”.

 Tài liệu được tôi chủ biên, với sự cố vấn chuyên môn của Mr John – chuyên gia của GIZ, cùng sự đóng góp quý báu từ các thầy cô tại các trường nghề trên toàn quốc. Quyển sách được hoàn thành trong 6 tháng, kết hợp giữa kinh nghiệm thực tiễn của giáo viên Việt Nam và góc nhìn quốc tế về dạy học kết hợp. 

Tài liệu hướng dẫn này được xây dựng với sự hỗ trợ của Chương trình Hợp tác Việt-Đức “Đổi mới Giáo dục nghề nghiệp Việt Nam”. Chương trình được tài trợ bởi Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển Liên bang Đức (BMZ), đồng thực hiện bởi GIZ cùng với Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp – Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Việt Nam. Mục tiêu của chương trình là nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp để thích ứng với thế giới việc làm đang thay đổi, ngày càng xanh hơn và được số hóa hơn.

 Sách hướng dẫn chi tiết quy trình thiết kế bài giảng theo phương pháp ngược (backward design), lấy mục tiêu học tập làm định hướng trung tâm, giúp giảng viên xây dựng khóa học phù hợp, hiệu quả và gắn với thực tiễn nghề nghiệp. Tài liệu gồm 6 bài học: Bài 1: Tổng quan Bài 2: Xác định mục tiêu học tập Bài 3: Phương pháp đánh giá Bài 4: Nội dung bài giảng Bài 5: Tương tác trong khóa học kết hợp Bài 6: Công cụ số và mục tiêu học tập Với nội dung ngắn gọn, thực tế và dễ áp dụng, quyển sách là cẩm nang hữu ích cho giảng viên giáo dục nghề nghiệp, giúp tiết kiệm thời gian thiết kế, nâng cao chất lượng bài giảng và đáp ứng yêu cầu dạy – học trong thời kỳ chuyển đổi số hiện nay. 

 📘 Tải tài liệu tại đây: 

👉 Hướng dẫn thiết kế bài giảng trong môi trường học tập kết hợp

Read More

Ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo trong Nghiên cứu Khoa học và Giảng dạy tại Đại học Bách khoa – Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh

Nhận lời mời của Khoa Cơ khí – Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, tôi đã có dịp tham gia và chia sẻ trong buổi tọa đàm về ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo (AI) trong nghiên cứu khoa học và giảng dạy đại học. Trong phần trình bày, tôi tập trung giới thiệu công cụ AI Scholar trong hệ sinh thái ChatGPT, một công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc tìm kiếm, tổng hợp và phân tích các bài báo khoa học nhằm xác định khoảng trống nghiên cứu (research gaps). Thông qua đó, giảng viên và nghiên cứu sinh có thể định hình hướng nghiên cứu một cách nhanh chóng, có cơ sở và hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, tôi cũng hướng dẫn các giảng viên và nghiên cứu sinh của Trường Đại học Bách khoa cách sử dụng các công cụ AI trong việc tạo học liệu số, thiết kế bài giảng, và phát triển các nội dung giảng dạy tương tác phục vụ nghiên cứu và đào tạo. Sau buổi chia sẻ, tôi vinh dự được mời tham gia nhóm nghiên cứu AI của Trường, với định hướng hợp tác trong dự án nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phát hiện đạo văn tiếng Việt – một hướng đi giàu tiềm năng và mang ý nghĩa thiết thực đối với học thuật Việt Nam. 

 Tôi tin rằng, với tinh thần cởi mở và đổi mới, các giảng viên và nghiên cứu sinh của Trường Đại học Bách khoa sẽ tiếp tục khai thác sức mạnh của AI để nâng cao hiệu quả giảng dạy, nghiên cứu và công bố khoa học, góp phần thúc đẩy môi trường học thuật hiện đại, sáng tạo và hội nhập.

Read More

Trải nghiệm học tập quốc tế và xu hướng Open Science trong khoa học giáo dục và chuyển đổi số

Sau quá trình nỗ lực không ngừng cùng với kinh nghiệm tích lũy trong lĩnh vực ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục đại học, nhóm chúng tôi đã vinh dự được lựa chọn triển khai dự án ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hoạt động bảo đảm chất lượng giáo dục đại học. Đây là dấu mốc quan trọng khẳng định năng lực nghiên cứu, triển khai và đổi mới sáng tạo của tôi và các cộng sự.

Cũng trong khuôn khổ dự án này, tôi vinh dự được lựa chọn tham gia Chương trình DIES National Multiplication Training (NMT) – một chương trình đào tạo quốc tế uy tín, quy tụ các nhóm chuyên gia đến từ 12 quốc gia thuộc Châu Phi, Đông Nam Á và Mỹ La-tinh, gồm: Benin, Cameroon, Kenya, Mozambique, Senegal, South Africa, Zambia, Indonesia, Philippines, Việt Nam, Bolivia và Colombia.

Điểm nhấn nổi bật của chương trình là khóa tập huấn Training of Trainers (ToT) diễn ra vào tháng 7/2025 tại Berlin và Potsdam (CHLB Đức). Tại đây, tôi được tham gia các phiên đào tạo chuyên sâu về thiết kế chương trình đào tạo, nguyên tắc học tập, kỹ năng điều phối hội thảo, quản lý dự án, cố vấn và đánh giá chương trình. Đặc biệt, tôi đã có cơ hội trải nghiệm sự đa dạng về văn hóa, sắc màu và phong cách làm việc khác nhau, từ đó làm phong phú thêm vốn hiểu biết và kinh nghiệm của mình trong lĩnh vực giáo dục. Khóa tập huấn không chỉ giúp tôi nâng cao năng lực thiết kế và tổ chức các hoạt động đào tạo, mà còn mở rộng mạng lưới hợp tác quốc tế, tiếp cận các phương pháp giảng dạy tiên tiến và chuẩn mực toàn cầu.

Trong bối cảnh giáo dục đại học và nghiên cứu đang bước vào giai đoạn chuyển đổi số mạnh mẽ, một trong những xu hướng nổi bật mà tôi được tiếp cận và đặc biệt ấn tượng chính là Open Science (Khoa học Mở). Đây là mô hình thúc đẩy chia sẻ tri thức, nâng cao tính minh bạch và mở rộng hợp tác quốc tế thông qua tám thành phần then chốt:

1. Open Access – Mở quyền truy cập công trình khoa học.

2. Open Research Data – Chia sẻ dữ liệu nghiên cứu.

3. Open Research Software – Cung cấp phần mềm nghiên cứu mở.

4. Open Methods – Minh bạch phương pháp nghiên cứu.

5. Open Evaluation – Mở quy trình đánh giá khoa học.

6. Open Educational Resources – Tài nguyên giáo dục mở.

7. Citizen Science – Sự tham gia của cộng đồng vào nghiên cứu.

8. Open Infrastructure – Hạ tầng công nghệ và mạng lưới chia sẻ tri thức.
   
   

   

Tôi đặc biệt tâm đắc với triết lý “mở” của Open Science – từ mở quyền truy cập, mở dữ liệu, mở phương pháp đến mở hạ tầng – tất cả đều hướng tới việc hình thành một hệ sinh thái khoa học minh bạch, hợp tác và bền vững. Đồng quan điểm với tầm nhìn này, tôi đã phát triển nền tảng giáo dục mở SimLab (https://simlab.leetoolkit.com/), cung cấp các mô phỏng, ứng dụng và công cụ học tập tương tác phục vụ giáo dục, cho phép giảng viên và người học dễ dàng truy cập, khai thác và tùy biến theo nhu cầu.

Sự kết hợp giữa trải nghiệm học tập quốc tế cùng sự phong phú từ tiếp xúc đa dạng văn hóa và thực tiễn xây dựng nền tảng giáo dục mở đã giúp tôi hình thành một góc nhìn toàn diện hơn về khả năng ứng dụng Open Science trong giảng dạy và nghiên cứu. Tôi tin rằng, khi được triển khai đồng bộ tại Việt Nam, triết lý này sẽ góp phần nâng cao chất lượng khoa học, thúc đẩy hợp tác quốc tế, mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức và tạo ra tác động xã hội bền vững.

Read More

Khóa tập huấn TOT (Training of Trainer) tại Berlin – Trải nghiệm học tập và mở rộng góc nhìn

Cuối tháng 07 vừa qua tôi có cơ hôi tham gia khóa tập huấn TOT,  khi tham gia khóa đào tạo này tôi được tiếp cận những định nghĩa sâu sắc về việc học. Trong đó, ấn tượng nhất là chia sẻ của Giáo sư Jacques: “Việc học không đến từ những gì bạn trải nghiệm, mà đến từ những gì bạn làm khi bạn trải nghiệm điều đó.” Định nghĩa tưởng chừng đơn giản nhưng đã làm thay đổi góc nhìn của tôi về cách dạy – đặt trọng tâm vào hành động và sự phản hồi của người học, thay vì chỉ dừng ở việc truyền đạt thông tin.

Bên cạnh đó, tôi được trang bị kỹ năng hỗ trợ đội nhóm hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả, nắm vững nhiều phương pháp tổ chức hội thảo và các hình thức đánh giá đa dạng. Khóa tập huấn cũng mở ra cơ hội tham dự hội thảo tại Đại học Potsdam với chủ đề “Global Challenges – Local Response: How Universities Act Today”. Tại đây, bốn đại diện đến từ bốn châu lục (Châu Âu, Châu Á, Châu Mỹ và Châu Phi) đã chia sẻ góc nhìn toàn cầu về vai trò của đại học trong bối cảnh biến động. 

 Trải nghiệm học tập tại Đại học Potsdam càng thêm đặc biệt khi một số tòa nhà chính của trường vốn từng là cung điện của Friedrich II Đại đế – vị vua nước Phổ trị vì từ năm 1740 đến 1786. Lịch sử nơi đây gợi nhớ về giai đoạn nước Đức chưa thống nhất, và chỉ sau chiến thắng trước Pháp năm 1871, Đế chế Đức mới ra đời với vua nước Phổ trở thành Hoàng đế Đức đầu tiên. Ngoài học tập, tôi còn có cơ hội khám phá thủ đô Berlin – đặc biệt là Đảo Bảo tàng (Museumsinsel) bên bờ sông Spree, nơi hội tụ năm bảo tàng danh tiếng: Altes Museum với cổ vật Hy Lạp – La Mã; Neues Museum với tượng Nữ hoàng Nefertiti; Alte Nationalgalerie lưu giữ tác phẩm nghệ thuật thế kỷ 19; Bode Museum về điêu khắc và nghệ thuật Byzantine; và Pergamon Museum nổi tiếng với Cổng Ishtar cùng Bàn thờ Pergamon. 

Chuyến đi giúp tôi hiểu thêm về hành trình trỗi dậy của nền kinh tế Đức sau hai lần thất bại trong Thế chiến, cũng như cảm nhận rõ nét triết lý tự động hóa, khả năng tái chế và tính bền vững trong sản xuất – những yếu tố tạo nên sức mạnh của nền văn minh Đức.

Read More